İslam’ın 5 şartından biri olan ‘Hac’ vazifesini yerine getirmek üzere her yıl dünyanın dört bir noktasından milyonlarca hacı kutsal topraklara geliyor. Yine Umre ziyareti için Milyonlarca Müslüman kutsal topraklara akın ediyor.
Hac / Umre için gelenlerin bir kısmı Medine ziyaretinin ardından Mekke’ye geçerken, bir kısmı da direkt Mekke’ye gidiyor.
HZ. MUHAMMED’İN MEDFUN OLDUĞU KENT… MEDİNE
Medine-i Münevvere’de Hz. Muhammed (S.A.V)’in, Hz. Ebubekir ve Hz. Ömer ile medfun olduğu Hücre-i Saadet’i ve Ravza-i Mutahhara’yı (Cennet Bahçesi) içinde barındıran Mescid-i Nebevi en çok ziyaret edilen nokta. “Kabrimi ziyaret eden şefaatimi hak eder” hadisine binaen Müslümanların ilk ve en çok ziyaret ettiği yer burası.
HÜCRE-İ SAADET EN ÇOK ZİYARET EDİLEN MEKAN
Günün her saatinde on binlerce hacı adayı ve ziyaretçi namazlarını burada kılıyor, Hücre-i Saadet’i ziyaret ediyor ve Ravza-i Mutahhara’da 2 rekat namaz kılıyor. Namaz saatlerinde aşırı bir yoğunluk olması nedeni ile daha sakin bir ortamda Hücre-i Saadet’i ziyaret etmek isteyenler daha çok namaz öncesi ve sonrası ya da gece saatlerinde bu noktaya geliyor.
Medine’den ayrılacak olanlar ayrılmadan son bir kez daha gelerek Hücre-i Saadet’i ziyaret ediyor ve veda selamlaması yapıyor.
AVLUDA YATANLAR OLUYOR
Mescid-i Nebevi’nin avlusu da oldukça geniş. Namaz saatlerinde adeta insan kaynıyor. Avluda yere serdiği örtü üzerinde uyuyanlar oluyor. Otellerde kalmayan birçok insanın tercihi bu avlu oluyor zira hava sıcaklığı nedeni ile avluda rahatlıkla istirahat edilebiliyor. Yine avluda günün beli saatleri arasında hurma, yemek ikramları oluyor. Mescid-i Nebevi içinde ve avluda bazı noktalarda bulunan Zemzem çeşmelerinden de ziyaretçiler Zemzem içebiliyor, yanlarında getirdikleri bidon ya da pet şişelere Zemzem doldurabiliyor. Avluya kurulu özel havalandırma sistemleri sayesinde Medine sıcağında bir nebze de olsa serinlik hissedilebiliyor.
CENNET-ÜL BAKİ MEZARLIĞI
Mescid-i Nebevi’nin hemen yanında Hz. Osman, Hz. Muhammed’in eşleri ve çocukları dahil bir çok sahabenin de kabrinin bulunduğu Cennet-ül Baki mezarlığı (Baki Mezarlığı olarak da bilinir) var. Medine’de vefat edenler burada defnediliyor. Medine’deki tek mezarlık da burası. Suudi asker ve polislerince yoğun bir şekilde korunan ve denetlenen bu bölgelerde kimi yerlerde kamera çekimlerine izin verilmiyor. Vatandaşlar ise kamera çekimine izin verilmediği için cep telefonları ile kısa kısa video ya da fotoğraf çekebiliyor.
MEDİNE-İ MÜNEVVERE’NİN TEK MEZARLIĞI
Mezarlığın sınırlandırılmış bir genişliğe sahip olması nedeni ile akla ‘Bu zamana kadar, bu şehirde vefat edenlerin hepsi buraya defnedilmiş?’ sorusu geliyor. Görevliler, bölge toprağının insan cesedini farklı bölgelerdeki topraklardan daha hızlı erittiği için diğer bölgelere oranla daha kısa süreler içinde aynı mezar üzerine bir cenaze daha defnedilebildiğini söylüyor.
UHUD SAVAŞININ YAŞANDIĞI OKÇULAR TEPESİ
MEDİNE’DE ZİYARET NOKTALARI
Ziyaretçiler, bu topraklarda Uhud savaşının yapıldığı bölgede bulunan Okçular Tepesi ve Hz. Hamza’nın da medfun olduğu Uhud Şehitliği, yapılan ilk mescid olan Kuba Mescidi, Mescid-i Ömer (R.A), Mescid-i Ebu Bekr (R.A), Mescid-i Ali (R.A), Mescid-i Kıbleteyn, Hz. Muhammed’in Medine’ye gelirken durduğu Rânunâ bölgesinde ilk Cuma namazını kıldığı ve ilk hutbeyi okuduğu Cuma Mescid-i, Gamame Mescid-i, Hendek savaşının yapıldığı bölge ve bu bölgede bir birine yakın küçük küçük yedi mescidin bulunduğu Yedi Mescidler’de ziyaretlerde bulunuyor.
Medine ziyaret trafiği oldukça yoğun bir yer. Burada iyi dinlenmek ve dinç bir şekilde kalmak önemli zira namazları Mescid-i Nebevi’de kılmak isteyenler namaz saatinden önce buraya geliyor ve namaz sonrası uzun bir süre burada kalıyor.
GÜVENLE YÜRÜYORSUNUZ
Medine-i Münevvere’de her milletten insanın sıcakkanlı ve yardım sever yaklaşımları ziyaretçilere kendi evlerindeymiş duygusu yaşatıyor. Hırsızlık, kavga vs. neredeyse yok derecede olması da bu toprakların verdiği ayrı bir huzur kaynağı.
20 METREDE BİR POLİS
Kentin insan popülâsyonun yoğun olduğu noktalarda neredeyse her 20 metrede bir polis ekibi bulunuyor. Sürücüler polis ikazına kesinlikle uymak durumunda, yoksa cezanın affı yok. Sürücüler en çok hatalı park cezası yiyor.
MEKKE-i MÜKERREME
Mekke, Medine’ye göre biraz daha kalabalık, dağlık ve karışık. Şehir kayaların üzerine kurulu. Kentte 20 binden fazla dağ olduğu belirtiliyor. Yeni binalar ya bir kayaya sırtını vermiş ya da bir kayanın üzerine inşa edilmiş. Bu zamana kadar Mekke’de hiç deprem yaşanmamış. Ziyaret için geldiğimiz Eylül sonunda hava sıcaklığının oldukça fazla olduğunu söylemek mümkün. Yüzünüze sıcak bir rüzgâr vuruyor ancak çok az terleniliyor.
KABE’DE ISI DEĞİŞİMLERİNE DİKKAT ETMEK GEREK
Hacı adayları en çok teri Kabe-i Muazzama’yı tavafta döküyor. Akabinde Safa ve Merve tepeleri arasında Sa’y yaparken de soğuk bir havalandırma sistemine maruz kalıyorlar. İnsanlara tavaf sonrası bir müddet bekledikten sonra iyice örtünerek Sa’y yapmaları tavsiye ediliyor.
Sa’y yaparken 350 ila 400 metre arasındaki uzunluğu olan bu yolda 2 veya 3 tane Zemzem çeşmesi var. İbadetler noktasında ise günün geç saatlerinin daha az yoğun olduğu, hacı adaylarının akşam saatlerinde daha fazla buraya akın ettiklerini söylemek mümkün. İbadet yaparken kalabalıkta kaybolmamak için bulunduğunuz yeri ve ekip arkadaşlarınızı sık sık kontrol etmek; gerekirse kol kola yürümek gerekiyor.
Tavafta yerlerde terlik, pet şişesi kapakları veya ayaklardan çıkmış terlikler zaman zaman ayağınızın altına gelebiliyor. Benzeri durumları yaşamamak için dikkatli olmak lazım. Düşüreceğiniz para, eşya, yüzük vs’yi almaya fırsatınız olmayabilir.
Namazını Kabe’de (Mescid-i Haram) kılmak isteyenler birkaç saat öncesinden yerini almalı değilse harem dışında da ibadet yapılabiliyor, buralarda da kılabiliyorlar.
KABE’Yİ İYİ BİLEN BİR REHBER ŞART
İbadetlerin yapılması sırasında iyi rehberlerin önemi özellikle Kabe-i Muazzama ziyaretinde kendini gösteriyor. Belli noktalarda hangi duaların, hangi niyetlerin yapılacağı; nerelerde durulması gerektiği, neyin ne şekilde yapılacağının iyi bilinmesi yapılan ibadetin lezzetini arttırıyor. Bu anlamda yapılan işi bir hizmet turizmi olarak da gören iyi bir rehberin gerekliliği kesinlikle çok çok önemli.
İLAÇ KULLANANLAR, TÜRKİYE’DEN İLAÇLARINI GETİRMELİ
Yoğun ve kimi zaman yorucu ibadet süresince bazen bitkin düşülüyor. Bu nedenle hacıların uykularını ihmal etmemeleri, iyi beslenmeleri ve sık sık sağlık kontrolünden geçmeleri gerekiyor. İlaç kullanan hacı adayları Türkiye’den ilaçlarını muhakkak getirmeli. Yaşlı ve hasta hacı adaylarına refakat için de firmalar görevli tahsis edebiliyor. Bu tip özel durumları olanların bunu yolculuk öncesi firmaya söylemeleri gerekir.
Hacı adaylarının Mina, Arafat ve Müzdelife için kendilerini iyi hazırlamaları, mümkün mertebe istirahatlarını arttırmaları tavsiye ediliyor. Bu noktalar için ise gerek Suudi Arabistan devleti gerekse firmalar kalınacak çadırlar, sağlık hizmetleri, ulaşım, yeme-içme, ihtiyaç giderme noktaları için hazırlıklı durumda.
HZ. ADEM VE HZ. HAVVA’NIN BULUŞTUKLARI YER KABUL EDİLEN RAHMET DAĞI
MEKKE’DE BURALAR DA ZİYARET EDİLİYOR
Mekke’de Kabe-i Muazzama, Mina, Arafat, Müzdelife, Peygamber Efendimizin doğduğu ev, Hz. Hatice ve bazı Sahabe-i Kiram’ın medfun olduğu Cennet-ül Mualla Mezarlığı, ilk vahyin geldiği Hira Dağı, Hz. Muhammed’in Hz. Ebu Bekr ile Mekke’den Medine’ye hicretleri esnasında gizlendikleri mağaranın bulunduğu Sevr Dağı, Cin Sûresi’nin indiği yerde inşa edilmiş olan Mescid-i Cin ve Akabe Biat Yeri en çok ziyaret edilen mekanlar.
OTELLERİN KABE’YE YAKINLIĞI
Mekke ve Medine için de kalınacak yerin kutsal mekanlara uzaklığını araştırmak gerekiyor. Umre ve/veya hac için Mekke’ye gelecek olanların Kabe’ye en yakın noktada otelleri rezerve etmiş firmaları tercih etmesi çok önemli zira Kabe’ye uzak noktadaki otellerden hacı adayları Hac Bakanlığı’nca görevlendirilen otobüs, otellere ait servis ya da taksilerle gelirken, yakın mesafedeki otellerden hacı adayları yürüyerek de Kabe’ye gidebiliyor. Bu bölgelerde toplu taşıma araçları yok. İnsanlar ya kendi araçları ile ya da taksilerle seyahat ediyor.
OTOBÜSLER DOLU GELEBİLİYOR
Bu otobüs veya otellerin minibüsleri de her zaman boş olmuyor. Hacı adayları özellikle Hac döneminde otobüste kimi zaman ayakta gidebiliyor ya da bir saatten fazla durakta araç bekleyebiliyor.
TAKSİCİLERLE PAZARLIK ŞART
Minibüs ve otobüslere alternatif araçlar ise taksiler. Taksiler ise hac döneminde normalin üzerinde ücretlerle çalışıyor. Bir benzin deposunun 20 Riyal’e (13 TL) dolduğu ülkede 15 km mesafe için 120 Riyal isteyebiliyorlar tabi ki pazarlık etmek şart. Pazarlık ile ister hediyelik eşya isterse ulaşım, giyim-kuşam veya diğer tüketim hizmetlerinde fiyatları aşağı çekmek mümkün.
TAKSİYE ÖNCE ERKEK BİNMELİ, ÖNCE KADIN İNMELİ
Bu arada ülkede seyrek de olsa ‘kadın kaçırma’ olayları yaşandığı için umre veya hac yolcusu kadınlara ve çiftlere taksilere binerken önce erkeğin binmesi; inerken de önce kadının inmesi gerektiği ikazını yapalım.
REHBER HİZMETİ İYİ FİRMA ÇOK ÖNEMLİ
Bu toprakları iyi bilen, kafileye sahip çıkan, personel sayısı fazla olan firmalarla gelinmesi çok önemli zira kitaplardan okuduğunuz, televizyonda seyrettiğiniz ve ya internette bulduğunuz bilgilerin çok ötesinde detaylar ve bilgiler karşınıza çıkıyor. Bu noktada bilgi birikimi iyi bir rehber ve kalabalıkta kaybolmamak adında kafileyi iyi organize eden bir ekip çok çok önemli.
GIDA VE SU TÜKETİMİ
Gıda hassasiyeti olanların katıldıkları firmadan mönü bilgilerini almaları, gerekirse kendi sağlık şartlarına göre talepte bulunmaları gerekiyor. Ülkede gıdaların ağırlığı şekerli denebilir. Tuz tüketimi çok az ancak sofralarınızda tuzunuz eksik olmuyor. Yine su tüketimine de dikkat etmek gerekiyor. Zemzem’in yanında doğal suyu da tüketmek gerekiyor zira Zemzem’in vücuttan ter yolu ile ayrıldığı, böbreklerin çalışması için doğal suyun tüketilmesi gerekiyor.
KIYAFET / AKSESUAR SEÇERKEN DİKKAT
Kutsal topraklara gelecek olanların, sıcağı dikkate alarak daha çok açık renkli, ince kıyafetleri tercih etmesi şart.
Yine çokça ziyaret yapılacak olması nedeni ile tabanı yumuşak, ortopedik bir terlik ya da sandaletle gelmeleri daha uygun.
Tavsiye edilen ise sandalet zira bazen o kadar büyük bir kalabalıkla yürüyorsunuz ki ayağınızdan çıkan terliği alabilmeniz mümkün olmayabiliyor, bu nedenle topuk kısmından ayak bileğini saracak bir sandalet ile yola çıkın.
Erkekler için ihramı Mekke ve Medine’den de almak mümkün ancak tekstil kalitesi iyi noktada olan ülkemizden bunu almak hem ürün kalitesi hem de fiyat uygunluğu nedeni ile daha mantıklı.
Erkekler ve kadınlar paralarını koymak için boyunlarına asacakları bir kese ya da bele sarılan bir kese alması iyi olur.
TÜRKÇE BİLİNİRLİĞİ…
Firmaların verdiği yaka kartlarını ve pasaportları sürekli yanımızda bulundurmamız gerekiyor. Suud polisinin az bir oranı İngilizce biliyor, Türkçe bilen ise neredeyse yok. Yani derdinizi anlatmanız zor. Esnaf ise Türklere alışkın ve birçok temel Türkçe kelimeyi biliyor. Arapların Türkiye’ye dair en çok bilgi sahibi oldukları il İstanbul.
DÖVİZ BÜROLARI
Alışverişlerde Riyal ya da Dolar, Euro kullanılıyor. Döviz büroları Türk Lira’sını çeviriyor. Türkiye’den gelirken para çevirmek için zahmet etmeye gerek yok.
ARABİSTAN HATTI ALIN
Türkiye’de sevdikleriniz ile rahat görüşmek ve az ödemek istiyorsanız tavsiyem bir hat alın. Aldığınız hattı telefona taktıktan hemen sonra kullanılabiliyor. Kontör fiyatları da uygun. Bir dakikalık görüşmeye 1 kontör gidiyor. 30 kontör, 30 Riyal, yani Kasım 2014’teki kur dikkate alınırsa 30 dakikalık görüşme 18 TL civarı oluyor. Tavsiyem yanınıza ikinci bir telefon alın ve bu hattı ona takın. Bu hat ile hem şebeke problemi yaşamazsınız hem de daha ekonomik olarak iletişim kurmuş olursunuz.
NEREDEYSE HER ŞEY ÇİN MALI
Hacı adayları Türkiye’den gelirken, kalacakları süreye göre çamaşırlarını getirmeli. Sık sık çamaşırı değiştirme ihtiyacı olacağından buna göre hazırlanmaları gerekiyor. Birçok alışverişi Mekke ve Medine’den yapmak mümkün ancak misvak, hurma ve birkaç ürün türü dışında neredeyse her aldığınız Çin malı. Süs, kıyafet, tespih, takke dahil ürünler ağırlıklı olarak Çin malı.
HURMA İÇİN ADRES ‘MEDİNE’
Türkiye’ye hurma göndermek isteyenler için en iyi adreslerden biri Medine. Birçok hurma bahçesini gezerek, pazarlık da yaparak hurma alabilirsiniz. Hurma bahçesi işleten Türkler de mevcut, bunlara ulaşarak da iyi kalitede bir hurmayı evinize kargo teslim gönderebilirsiniz. Zemzem için ise bu yıl hacılar en fazla 5 kilo zemzem ülkelerine götürebiliyor.
BAGAJ LİMİTİNE GÖRE HAZIRLANIN
Havayolu seyahatlerinde yolcu başına gidiş ve geliş için yük hakkı 30 kilo, dönüşte ancak 5 litre Zemzem’e izin veriliyor. Tabi bagajınıza biraz fazlasını almanızda bazen sorun olmuyor. Biz de olduğu gibi…
İLK TAVSİYE ‘SABIR’
Uzmanların kutsal topraklara yolculuk edeceklere ilk uyarısı ‘Sabır’ oluyor. Zira tamamen gönül işi olan bu yolculukta ne incinmek ne de incitmek doğru değil. İnsanların birbirine destek olduğu bu yolculuk için uzman ikazları ve tecrübelilerin anlatımları ile yolculuktaki muhtemel sıkıntıların önüne geçilerek, daha bilinçli ve doyurucu bir ibadet süreci yaşamak mümkün.