Cuma, Müslümanların bir bayram günü gibidir.
Bu mübarek günde Müslümanlar mabetlerde toplanırlar. Okunacak hutbeleri dinleyerek faydalanır. Hep birlikte Cuma namazını kılarlar.
Bir hadis-i şerifte buyuruluyor:
“Üzerine güneşin doğduğu en hayırlı gün, Cuma günüdür. Adem aleyhisselam O gün Cennet’e konulmuş, O gün Cennet’ten çıkarılmıştır. Kıyamet de o gün kopacaktır.”
Peygamber Efendimiz (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) hicretleri zamanında Medine’ye yakın bulunan “Salim İbni Avf” yurdunda “Ranuna” denilen vadi içerisinde “Beni Salim Mescidinde” ilk cuma hutbesini okumuş ve ilk cuma namazını kıldırmıştır.
Cuma namazının vakti tam öğle namazının vaktidir. Cuma namazı için minarelerde ezan okunur. Cuma şartlarını kendilerinde toplayan kimseler için iki rekat cuma namazı “Farz-ı ayın”dır.
Kaynak: Büyük İslam İlmihâli, Ömer Nasuhi Bilmen
Cuma namazı, farz namazlardan olup, Cuma günü öğle namazı vaktinde kılınır. Cumanın farzı iki rekattır. Cuma namazının özelliklerinden birisi de namazdan önce hutbe okunmasıdır.
***************************** – **************************
Namazda niyet önemlidir. Niyet kalbe aittir. Bununla beraber kalp ile niyet yapıldıktan sonra dil ile de söylenmesi daha iyidir. Bir insan başlayacağı bir namaza, kalp ile niyet edip de dili ile bir şey söylemese, o namazı caiz (Caiz, genel olarak ruhsat verilmiştir, günah değildir manasındadır. ) olur. Fakat kalp ile niyet etmekle beraber “şu vaktin farzını veya sünnetini kılmaya niyet ettim” demesi, daha iyidir. Bu şekilde, hem kalp, hem de dil ile niyet edilmesi, sahih olan görüşe göre müstehabdır (Müstehab: Sevilen, sevimli olan, tercih edilen). Kalben niyet olmaksızın dil ile yapılan niyet sahih değildir.
Namazımızı sanki Allah’ı görüyormuş gibi kılmalıyız. Biz O’nu görmesek bile, O’nun bizi gördüğünü unutmamalıyız. İbadeti, Allah’ın huzurunda bulunduğunu bilerek ve düşünerek yapmak gerekir. Namazımızın sevabı; huşu, huzur, tevazu ve yalvarmamızın çokluğu (teslimiyetimiz) kadardır.
Cuma namazı aşağıdaki şekilde kılınır:
4 rekat ilk sünnet,
2 rekat farz,
4 rekat cuma sünneti,
4 rekat Zuhri ahir (son öğle namazı),
2 rekat vaktin son sünneti.
– Öğle vaktinde ezan okunduktan sonra Cuma namazının sünnetine niyet edilerek, 4 rekat Öğle namazının ilk sünneti gibi kılınır.
– HUTBE OKUNMASI: İlk sünnet kılındıktan ve imam minbere çıkıp oturduktan sonra, müezzin cami içinde ikinci ezanı okur. İkinci ezandan sonra imam ve cemaat, içinden ezan duasını okurlar. İmam hutbeyi okumaya başlayınca, cemaatın namaz kılması ve konuşması caiz değildir.
– İmam, cemaate cuma namazı farzı niyeti ile 2 rekat namaz kıldırır. Cuma namazının farzı diğer iki rekatlı farzlar gibi kılınır.
– Cuma namazının farzı kılındıktan sonra, 4 rekatlık son sünneti kılınır. 4 rekat öğle namazının ilk sünneti gibi kılınır.
– Farzdan sonra, “Vaktine yetişip kılmadığım son öğle namazının farzını kılmaya” diye niyet ederek, öğle namazının farzı gibi zuhr-i ahir namazı kılınır. Öğle namazının farzı gibi aynen 4 rekat namaz kılınır.
– Son olarak, öğle vaktinin sünneti niyetiyle , 2 rekat sünnet namazı kılınır.
***************************** – **************************
Cuma günleri şunları da yapmak iyi olur:
1- Cumayı perşembeden karşılamalı. Perşembe ikindiden sonra istiğfar etmeli. Kur’an-ı kerim ve Yasin suresini okumalı. Bir hadis-i şerifte, (Cuma gecesi Yasin suresini okuyanın günahları affedilir) buyurulmaktadır. (İsfehani)
2- Cuma gecesi ehli ile gusletmeli. Peygamber efendimiz, (Cuma günü gusledenin günahları affolur) buyurmaktadır. (Taberani)
3- Cuma namazına erken gitmeli, ilk safta yer almalı. Namaz kılanın önünden geçmemeli. Hatip minbere çıkınca, konuşmamalı.
4- Az da olsa sadaka vermeli. Çoluk çocuğunun nafakasını bol vermeli.
5- Cuma günü duanın kabul olduğu vakti bulmak için hep ibadet etmeli.
6- Cuma günü çok salevat-ı şerife getirmeli. Bir hadis-i şerifte buyuruluyor ki:
(Cuma günü 80 salevat getirenin, 80 yıllık günahı affolur.) [Dare Kutni]
7- Ana babanın ve evliyanın kabirlerini ziyaret etmeli. Bir hadis-i şerif meali şöyledir:
(Ana-babasının kabrini, Cuma günleri ziyaret edenin günahları affolur. Haklarını ödemiş olur.) [Tirmizi]
8- Cuma günü sevinmek, herhangi bir Müslümanın Cumasını tebrik etmek iyi olur. Hadis-i şerifte buyuruldu ki:
(Cuma günü, kuşlar ve vahşi hayvanlar birbirine “Selamün aleyküm, bugün Cuma günüdür” derler.) [Deylemi]
9- Cuma günleri ve her gün şu (istigfar duası)nı çok okumalıdır:
Allahümmagfir li ve li abai ve ümmehati ve li ebnai ve benati ve li ihveti ve ehavati ve li-amami ve ammati ve li-ahvali ve halati ve li-zevceti ve ebeveyha ve li-esatizeti ve lil-müminine vel-müminat vel hamdü-lillahi Rabbilalemin! [Riyadun-nasıhin]